Marek (ewangelista)
Znaczenie imienia: wielki wojownik, należący do Marsa
Fakty biblijne
Marek – jeden z czterech autorów Ewangelii.
Marek to imię pochodzenia łacińskiego, jedno z najstarszych imion rzymskich - Martikos.
Pochodzi od imienia boga wojny Marsa.
W Biblii Marek występuje pod dwoma imionami: Jan [Dz. Ap. 13,5] oraz Marek [Dz. Ap. 12,12; 12,25; 15,37].
Jan jest to imię pochodzenia hebrajskiego, od słów Jehu (Jahwe) i channah (łaska). Oznacza: cieszący się boską łaską.
Wszystko wskazuje, że jego pierwotne imię brzmiało Jan, a zwany był też Markiem [Dz. Ap. 12,12; 12,25; 15,37].
Najwyraźniej należał do uczniów Jezusa już na wczesnym etapie istnienia kościoła w Jerozolimie, gdyż to do jego rodzinnego domu udał się ap. Piotr po swoim cudownym uwolnieniu z więzienia. W tym domu wielu wierzących było zgromadzonych na modlitwie za Piotra [Dz. Ap. 12,12].
Między nim a Piotr musiała być wielka sympatia, skoro Piotr, pozdrawiając wierzących w swoim pierwszym liście, pozdrawia też od Marka, którego nazywa swoim synem [1 Ptr. 5,13]. Prawdopodobnie traktował go jak duchowego syna, który był mu szczególnie bliski.
Był on siostrzeńcem Barnaby, jak dowiadujemy się z Kol. 4,10. Prawdopodobnie dlatego był towarzyszem ap. Pawła i Barnaby, w ich posłannictwie, o czym czytamy w Dz. Ap. 12,25.
W Dz. Ap. 13,5 występuje pod imieniem Jan, jako pomocnik ap. Pawła i Barnaby.
W Dz. Ap. 13,13 czytamy krótką wzmiankę o tym, że Jan (Marek) odłączył się od towarzyszy w Pamfilii i wrócił do Jerozolimy.
Nie jest podany powód, dla którego Jan to zrobił, ale prawdopodobnie jako młody człowiek nie wytrzymał trudów i przeciwności, na które napotkali w swojej podróży misyjnej i powrócił do Jerozolimy.
O takim powodzie jego odejścia może świadczyć fragment, w którym kiedy ap. Paweł zaproponował Barnabie, by odwiedzili ponownie wierzących, którym wcześniej razem zwiastowali Ewangelię, Barnaba chciał ze sobą zabrać także Jana (Marka). Paweł nie chciał się na to zgodzić, ponieważ odstąpił od nich w Pamfilii i nie brał udziału w ich pracy [Dz. Ap. 15,36-38], co mogło być powodem utraty zaufania do Jana (Marka) ze strony Pawła.
Na tym tle udziału Jana (Marka) doszło do sporu między Pawłem a Barnabą. Barnaba zabrawszy ze sobą Jana jako pomocnika odpłynął na Cypr [Dz. Ap. 15,39], gdzie w czasie poprzedniej podróży misyjnej Jan (Marek) jeszcze im towarzyszył [Dz. Ap. 13,4-5].
Z czasem jednak najwyraźniej ap. Paweł przekonał się do Marka, gdyż będąc w rzymskim więzieniu pisze do Tymoteusza, by przyprowadził z sobą Marka, gdyż jest mu bardzo potrzebny do posługiwania [II Tym 4,11].
W liście Pawła do Filemona, apostoł przesyła pozdrowienia od kilku swoich współpracowników, w tym od Marka [Flm 1,24]
Ewangelia, której autorstwo jest tradycyjnie przypisywane Markowi, nie wymienia go wprost jako autora księgi.
Ewangelia Marka jest jedną z trzech tzw. Ewangelii synoptycznych opisujących wydarzenia z podobnej perspektywy, w podobnym układzie.
Zawiera ona w swojej końcówce, historię o pewnym młodzieńcu, który szedł za tłumem, który aresztował Jezusa. Tłum usiłował go pochwycić, ale on zrzucił z siebie prześcieradło, którym był okryty, za które najwyraźniej został złapany i uciekł nagi, zostawiając prześcieradło [Mk 14,51-52]
Może to świadczyć o tym, że gdy dowiedział się o aresztowaniu Jezusa w nocy, od któregoś ze zbiegłych z miejsca aresztowania apostołów [Mk 14,50] pobiegł na miejsce jak najszybciej, nie mając czasu nawet aby się ubrać, zarzucił na siebie tylko prześcieradło, które zabrał w pośpiechu z łóżka.
Ponieważ historia ta opisana jest jedynie w Ewangelii Marka, prawdopodobne jest, że tym młodzieńcem był sam Marek, gdyż epizod ten nie był szczególnie istotny z punktu widzenia nauki Ewangelii, a jednak został wspomniany w Ewangelii Marka, prawdopodobnie dlatego, że było to osobiste przeżycie Marka.
Wersety biblijne
Mk 14,50-52; Dz. Ap. 12,12.25; 13,4-5.13; 15,36-39; Kol. 4,10; 2 Tym 4,11; Flm 1,24; 1 P 5,13