Łukasz (ewangelista)
Znaczenie imienia: urodzony o świcie
Fakty biblijne
Łukasz – jeden z czterech autorów Ewangelii.
Jest to imię o łacińskim pochodzeniu i można je przetłumaczyć jako „mieszkaniec Lukanii”, lub „jasny”. Z greckiego Loukas to forma rzymskiego imienia Lucius (urodzony o świcie).
Z listu ap. Pawła do Kolosan dowiadujemy się, że Łukasz był lekarzem i umiłowanym przez ap. Pawła [Kol 4,14].
Ewangelia, której autorstwo jest tradycyjnie przypisywane Łukaszowi, nie wymienia go wprost jako autora księgi.
Adresatem księgi jest Teofil (z greckiego przyjaciel Boga/miły Bogu), nazywany przez autora dostojnym.
Autor przedstawia siebie, nie jako bezpośredniego świadka wydarzeń, związanych z życiem Pana Jezusa, ale jako tego, który rozmawiał z naocznymi świadkami i dokładnie badał sprawy związane z życiem Mesjasza, by opisać je dla umocnienia wiary Teofila i upewnienia go, że otrzymał prawdziwą naukę Ewangelii.
Autor wspomina również, że wielu innych, przed nim, podjęło się spisywania historii życia Jezusa na ziemi, co świadczy o tym, że jego Ewangelia nie była pierwszą z powstałych [Łuk. 1,1-4].
Ewangelia Łukasza jest jedną z trzech tzw. Ewangelii synoptycznych opisujących wydarzenia z podobnej perspektywy w podobnym układzie.
Łukasz napisał także Dzieje Apostolskie, adresowane jako kolejna księga do Teofila i opisujące wydarzenia po wniebowstąpieniu Jezusa [Dz. Ap. 1,1-2].
Łukasz zarówno w swojej Ewangelii, jak i w Dziejach Apostolskich podaje wiele szczegółów, świadczących o jego dokładności, np. wymienienie wszystkich władców poszczególnych terenów w jurysdykcji Rzymu, w czasie rozpoczęcia publicznej działalności Jana Chrzciciela a później Pana Jezusa, co pomaga umiejscowić te wydarzenia w czasie [ Łuk. 3,1].
Dużą wagę przykłada do sprawozdań z cudownych uzdrowień, dokonanych przez Zbawiciela. Na 26 opisanych szczegółowo w czterech Ewangeliach cudów Jezusa, polegających na uzdrowieniach, zmartwychwstaniach, czy wypędzeniach demonów, najwięcej, bo aż 18 takich cudów, jest opisanych w Ewangelii Łukasza.
1. Uzdrowienie opętanego w synagodze w Kafarnaum - Łuk. 4,31-37
2. Uzdrowienie teściowej Szymona – Łuk. 4,38-39
3. Uzdrowienia o zachodzie słońca – Łuk. 4,40-41
4. Uzdrowienie paralityka – Łuk. 5,17-26
5. Uzdrowienie trędowatego – Łuk. 5,12-16
6. Uzdrowienie człowieka z uschłą ręką – Łuk. 6,6-11
7. Uzdrowienie sługi setnika- Łuk. 7,1-10
8. Wskrzeszenie młodzieńca z Nain - Łuk. 7,11-17
9. Uzdrowienie opętanego w krainie Gerazeńczyków – Łuk. 8,26-39
10. Uzdrowienie kobiety cierpiącej na krwotok – Łuk. 8,43-48
11. Wskrzeszenie córki Jaira – Łuk. 8,49-56
12. Uzdrowienie epileptyka – Łuk. 9,37-42
13. Uzdrowienie opętanego niemowy – Łuk. 11,14
14. Uzdrowienie kobiety w sabat – Łuk. 13,10-17
15. Uzdrowienie w sabat cierpiącego na puchlinę wodną - Łuk. 14,1-6
16. Uzdrowienie dziesięciu trędowatych – Łuk. 17,11-19
17. Uzdrowienie niewidomego pod Jerychem – Łuk. 18,35-43
18. Uzdrowienie uciętego ucha sługi arcykapłana – Łuk. 22,49-51
Apostoł Paweł opisuje Łukasza jako swojego współpracownika [Filemona 1,24].
O umiłowaniu i poświeceniu się dla wspólnej z ap. Pawłem służby dla Pana, ze strony Łukasza, świadczy fakt, że kiedy Paweł był w więzieniu, wspomniał, że tylko Łukasz był z nim [2 Tym. 4,11].
Wersety biblijne
Łuk. 1,1-4; Dz. Ap. 1,1-2; 2 Tym. 4,11; Filemona 1,24; Kol 4,14